یائسگی چیست؟

یائسگی (Menopause) وضعیتی طبیعی در زنان است که همه آن را تجربه می کنند. “یائسگی” به معنی متوقف شدن دوره های قاعدگی و پایان دوران باروری و تولید مثل است.1


چه عواملی باعث یائسگی می شوند؟

زنان با تعداد محدود و مشخصی تخمک به دنیا می آیند که در تخمدان ها ذخیره می شود. تخمدانها هورمون های استروژن و پروژسترون تولید می کنند که قاعدگی و تخمک گذاری را تنظیم می نمایند. یائسگی در زنان زمانی اتفاق می افتد که تخمدان ها دیگر هر ماه تخمک آزاد نمی کنند و قاعدگی رخ نمی دهد.

یائسگی زنان بخشی طبیعی از فرایند افزایش سن است و سن یائسگی معمولا پس از چهل سالگی است. اما بعضی از زنان در اثر عواملی مثل عمل جراحی برداشن رحم (هیسترکتومی) یا در اثر صدمه دیدن تخمدان ها زودتر یائسه می شوند. یائسگی اگر پیش از 40 سالگی اتفاق بیفتد عامل آن هر چه که باشد، یائسگی زودرس خوانده می شود.1


علائم یائسگی چیست؟

بیشتر زنانی که به یائسگی می رسند گرگرفتگی را تجربه میکنند. گرگرفتگی احساس ناگهانی گرماست که در بالاتنه احساس می شود و اغلب با مقداری تعریق و سرخ شدن همراه است. شدت گر گرفتگی از خفیف تا شدید متغیر است. علائم دیگر می تواند به صورت زیر باشد:

گر گرفتگی

نامنظم بودن یا جا افتادن قاعدگی

بی خوابی

نوسان خلق

خستگی

افسردگی

تحریک پذیری

افزایش سرعت ضربان قلب

سردرد

درد مفصل و عضله

تغییر میل جنسی

خشکی واژن

مشکلات کنترل مثانه1


روش های طبیعی مقابله با آثار یائسگی


مصرف بروکلی
سبزیجات خانواده کلم مانند کلم، گل کلم، کلم چینی، کلم بروکسل و کلم قمری، حاوی ماده ای هستند که در بدن طی فرآیند سوخت و ساز تولید دی ایندولیل متان می کند. این دو ماده به تنظیم استروژن کمک می کنند و نشان داده اند که اثرات ضدسرطانی، به ویژه سرطان پستان، دارند.

حفظ وزن مناسب
وجود بافت های چربی اضافی، می تواند مانند یک غده مترشحه داخلی عمل و استروژن بیشتری در بدن تولید کند. اما اگر وزن مناسب داشته باشید، بدن تان به ترشح بیش از حد برخی از هورمون ها تحریک نمی شود و تعادل هورمونی بدنتان به هم نمی ریزد.

تنفس عمیق
دو بار در روز و هر بار 15 دقیقه نفس عمیق بکشید. در درمان های بالینی معلوم شده است که این کار از گرگرفتگی و عرق های شبانه به شدت می کاهد و همچنین به فرد احساس خوبی می دهد. البته با استفاده از مدیتیشن هم می توانید از میزان ترشح هورمون های استرس بکاهید و به بدن اجازه بدهید حالت طبیعی خود را حفظ کند.

افزودن فیتواستروژن به غذاها
این ماده در سویا، بذر کتان، تخم های گل آفتابگردان، جوانه های لوبیا و حبوباتی مانند نخود و نخودفرنگی پیدا می شود. فیتواستروژن در گیاهان وجود دارد و می تواند هورمون های بدن را به طور طبیعی متعادل سازد. اگرچه در مورد سویا، بین کارشناسان تغذیه اختلاف نظرهایی وجود دارد اما هنوز تحقیقی کاملا علمی انجام نشده است که نشان دهد غذاهای حاوی سویا مضر هستند، با این حال اگر مشکل تیروییدی دارید، آنها را با فاصله ای دو ساعت از مصرف داروی تیرویید مصرف کنید.

استفاده از درمان های گیاهی
ثابت شده است که برخی از گیاهان می تواند در درمان علایم یائسگی- هم از نظر روحی و هم فیزیولوژی بدن- موثر باشند. از برخی از گیاهان می توان به موارد زیر اشاره کرد:2

طرز تهیه دمنوش توت مار
۲۰ گرم ریشه خشک شده گیاه توت مار را با یک لیتر آب مخلوط کنید، سپس آن را بجوشانید و به مدت ۲۰ تا ۳۰ دقیقه (تا زمانی‌که میزان آب موجود در آن به یک سوم کاهش یابد) به هم بزنید. سپس این محلول را از صافی عبور دهید، روی آن را بپوشانید و در یخچال یا هوای خشک و خنک نگه دارید و در زمان نیاز از آن مصرف کنید.3

روغن بذر کتان
بذر کتان منبعی غنی از اسید‌های چرب است. مصرف اسید‌های چرب سبب کاهش علائم یائسگی می‌شود. بذر کتان حاوی لیگنان‌های گیاهی نیز است که هورمون استروژن را در زنان یائسه تنظیم می‌کند.3

روغن گل مغربی
گیاه گل مغربی تولید استروژن را در بدن تنظیم می‌کند. این گیاه همچنین حاوی میزان بالایی از گاما لینولئیک اسید (نوعی اسید چرب ضروری) است که ترشح هورمون «پروستاگلاندین» را افزایش می‌دهد، بنابراین مانند یک خواب‌آور عمل می‌کند.3

شبدر قرمز
شبدر قرمز حاوی میزان بالایی از استروژن‌های گیاهی به نام «ایزوفلاون» است که به کاهش شدت و دفعات گرگرفتگی کمک شایانی می‌کند. در کشور‌های چین و روسیه از این گیاه برای درمان گرگرفتگی، عفونت سیستم تنفسی، تقویت سیستم ایمنی بدن و افزایش جریان خون در رگ‌ها استفاده می‌شود. کلسیم موجود در این گیاه نیز از پوکی استخوان جلوگیری می‌کند.3

مریم گلی
مریم گلی باعث تولید «فیتواستروژن» می‌شود. فیتواستروژن، استروژن‌های گیاهی است که مانع از افت شدید استروژن در زنان می‌شود؛ بنابراین گرگرفتگی را کاهش می‌دهد. گرگرفتگی در زنان یائسه به علت افت میزان استروژن رخ می‌دهد. این گیاه همچنین حاوی اسید اورسولیک است که خاصیت قابض و ضد عفونی‌کنندگی دارد بنابراین میزان تعریق را نیز تنظیم می‌کند.3

گیاه پنج انگشت
گیاه پنج انگشت نقش موثری در کاهش علائم یائسگی دارد.3

گل شور
گل شور به درمان اختلالات خواب، تعریق شبانه، اضطراب و اختلالات گوارشی کمک شایانی می‌کند. این گیاه سطح انتقال دهنده عصبی «گاما آمینوبوتیریک اسید» را افزایش می‌دهد و منجر به افزایش آرامش می‌شود.3

سنبل الطیب
مصرف سنبل الطیب افسردگی و نوسانات خلقی را در زنان یائسه درمان می‌کند.3

چای جنسینگ
گیاه جنسینگ به کاهش علائم یائسگی مانند گرگرفتگی و تعریق شبانه کمک بسزایی می‌کند.3

دمنوش نسترن
نسترن، علاوه بر کاهش تعریق و گرگرفتگی، سرشار از ویتامین C و آنتوسیانین است و مانع از بروز و عود واریس می شود؛ به همین دلیل به آن دمنوش سلامت گفته می شود. 5-7 عدد میوه نسترن را با یک لیوان آب جوش به مدت 20 دقیقه دم کرده و آن را مصرف کنید. میوه نسترن نباید پودر شود، زیرا پرزهای داخل آن حساسیت زاست. 2

میوه های قرمز
میوه های قرمز رنگ مانند شاه توت، گیلاس، آلو و... می توانند تعریق را کاهش دهند. مصرف داروهای گیاهی مانند دمکرده گیاهان خانواده زالزالک، قره قاط، برگ درخت انگور، کاسنی و برگ چنار مفید است. 2


پی نوشت:
1.www.vclinic.io
2.www.beytoote.com
3.www.jadidtarin.com